Τι είναι τα συναισθήματα; Ορισμός και ζητήματα ερμηνείας

Όλοι βιώνουμε συναισθήματα πολλές φορές και καθόλη την διάρκεια της μέρας και με την πρώτη ματιά φαίνεται πολύ εύκολο να τα εξηγήσουμε.  

Όμως…όταν καταλήξουμε σε ορισμούς εμφανίζονται ταυτόχρονα πολλές άλλες ερωτήσεις: Τι; Γιατί; Πώς;…

Ο Fehr και ο Russell έχουν γράψει έξυπνα σε ένα από τα άρθρα τους ότι “όλοι γνωρίζουν τι είναι το συναίσθημα μέχρι να τους ζητηθεί να δώσουν ένα ορισμό. Τότε φαίνεται ότι κανένας δεν γνωρίζει” (Fehr and Russell: 1984).

H Tina Hascher παρατηρεί την πολυπλοκότητα και την πολύπλευρικότητα στον να οριστούν τα συναισθήματα:

“Τα κύρια προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι ερευνητές στην μάθηση και τα συναισθήματα μπορούν να αποδοθούν στις θεωρίες για τα συναισθήματα και το γεγονός ότι υπάρχει ένα μπέρδεμα σχετικά με τον ορισμό του όρου «αίσθημα». Οι Kleinginna & Kleinginna (1981) τόνισαν ότι υπάρχουν περισσότεροι από 100 διαφορετικοί ορισμοί του «συναισθήματος». Επιπρόσθετα, υπάρχουν πολλοί παρόμοιοι όροι όπως “αίσθηση”, “διάθεση”, “επίδραση”, ή επιδραστική αντίδραση” (δείτε επίσης Davidson και αλ: 2003). Παρόλα αυτά, δεν είναι μονάχα οι διαφορές στις προσεγγίσεις οι οποίες κάνουν το θέμα τόσο περίπλοκο αλλά είναι το ίδιο το φαινόμενο το οποίο προκαλεί τους ερευνητές. Τα συναισθήματα είναι περίπλοκα πράγματα και είναι στενά συνυφασμένα με την γνωστική λειτουργία και το κίνητρο. (Hascher: 2010).”

Ο Paul R. Kleinginna και η Anne M. Kleinginna, όχι μόνο επέλεξαν και ομαδοποίησαν περισσότερους από 100 ορισμούς αλλά εισηγήθηκαν από μόνοι τους ένα ορισμό ο οποίος δίνει έμφαση στις πολλές πιθανές πτυχές του συναισθήματος:

“Το συναίσθημα είναι μία περίπλοκη σειρά αλληλεπιδράσεων ανάμεσα σε υποκειμενικούς και αντικειμενικούς παράγοντες με παρεμβολές από νευρικά ορμονικά συστήματα τα οποία:

  • αυξάνουν τις συναισθηματικές εμπειρίες όπως τα αισθήματα ερωτικής διέγερσης, ευχαρίστησης/δυσαρέσκειας
  • δημιουργούν διανοητικές διαδικασίες όπως συναισθηματικά σχετικές αντιληπτικές επιδράσεις, αξιολογήσεις και διαδικασίες ετικετοποίησης,
  • ενεργοποιούν ευρείς ψυχολογικές προσαρμογές στις διεγερτικές καταστάσεις,
  • οδηγούν σε συμπεριφορά η οποία είναι συχνά αλλά όχι πάντα εκφραστική, καθοδηγούμενη και προσαρμοστική” (Kleinginna, Kleinginna:1981).
elGreek